Συνέλευση Πρωτοβουλίας 30/1

Τοποθέτηση της Πρωτοβουλίας Αθήνας ενάντια στις εξορύξεις υδρογονανθράκων, στο διήμερο διαλόγου για την Ενέργεια 18-19 Ιανουαρίου

Τοποθέτηση της Πρωτοβουλίας Αθήνας ενάντια στις εξορύξεις υδρογονανθράκων, στο διήμερο διαλόγου για την Ενέργεια 18-19 Ιανουαρίου

Άξονες για μια ενεργειακή πολιτική των κινημάτων

1. Κεντρικό πρόβλημα τώρα και στο μέλλον αποτελεί η αύξηση της ζήτησης της ενέργειας στα πλαίσια ενός οικονομικού συστήματος αέναης μεγέθυνσης και συσσώρευσης. Γι’ αυτό βασικό ζητούμενο των κινημάτων δεν μπορεί να είναι οι τεχνικές κάλυψης των όλο και περισσότερο διογκωμένων αναγκών αυτού του συστήματος. Βασικό ζητούμενο μας πρέπει να είναι ο έλεγχος αυτής της ζήτησης και η ανάσχεση της τάσης κατασπατάλησης φυσικών πόρων.

2. Η αύξηση της ζήτησης της ενέργειας δεν προέρχεται ουσιωδώς από μια αντικειμενική αύξηση των κοινωνικών αναγκών όπως η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού ή της πρόσβασης σε βασικά ενεργειακά αγαθά από τους φτωχότερους πληθυσμούς του πλανήτη, αλλά από την όλο και μεγαλύτερη επέκταση του καπιταλιστικού τρόπου οργάνωσης της ζωής (παραγωγή, κυκλοφορία, κατανάλωση). Μέρος αυτής της επέκτασης είναι και η εμπορευματοποίηση της ίδιας της ενέργειας ως μιας αυτόνομης αγοράς μετατρέποντας την ενέργεια σε εμπόρευμα που πρέπει να πουληθεί ανεξάρτητα από την χρηστική και κοινωνική της αξία. Η ανάσχεση της εμπορευματοποίησης της ενέργειας είναι βασικό τμήμα της στρατηγικής των κινημάτων.

3. Στη διαδικασία μιας ουσιαστικής μετάβασης σε ένα άλλο σύστημα παραγωγής και διανομής της ενέργειας (με μηδενική εκπομπή ρύπων) οφείλουμε να προσδιορίσουμε τις πραγματικές ενεργειακές ανάγκες της κοινωνίας. Αυτό σημαίνει να εξοικονομήσουμε ενέργεια σε όλο το φάσμα της παραγωγικής – οικονομικής δραστηριότητας από την βιομηχανία, τις μεταφορές, την αγροτική-κτηνοτροφική παραγωγή ως το αστικό περιβάλλον και τα κτίρια, τις χρήσεις γης και τη διαχείριση των απορριμμάτων.

4. Η χρήση των διαθέσιμων πηγών ενέργειας πρέπει να σχεδιάζεται με βάση το μέγεθος, τις επιπτώσεις και το πραγματικό συνολικό κοινωνικό τους κόστος. Κάθε σύστημα παραγωγής και διανομής ενέργειας έχει επιπτώσεις, που μεγαλώνουν όσο μεγαλώνει η κλίμακα των έργων. Ταυτόχρονα η ανάπτυξη της τεχνολογίας δεν είναι κοινωνικά ουδέτερη, εφόσον συνδέεται με επιχειρηματικούς σχεδιασμούς. Για παράδειγμα μπορεί ο ήλιος και ο αέρας να είναι ανανεώσιμες πηγές, αλλά είναι οι χώροι εγκατάστασης, το μέγεθος, ο αριθμός, η τεχνολογία, ο ενεργειακός σχεδιασμός και το σύστημα στο οποίο εντάσσονται, που καθορίζουν το κατά πόσο η εφαρμογή τους είναι όντως ήπια και όχι καταστροφική για τις τοπικές κοινωνίες και τα οικοσυστήματα.

5. Η χρήση των ορυκτών καυσίμων, κατ’ επέκταση και η αντίστοιχη εξορυκτική δραστηριότητα, έχει συνδεθεί με το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, η οποία αποδίδεται στην υπερθέρμανση του πλανήτη, εξ αιτίας ανθρωπογενών παρεμβάσεων. Πρόκειται για την κυρίαρχη επιστημονική διαπίστωση, η οποία δεν έχει αναιρεθεί από το γεγονός ότι και στο παρελθόν έχουν υπάρξει επαναλαμβανόμενα ακραία κλιματικά φαινόμενα. Κατά συνέπεια η επίκληση αυτού του κινδύνου θα εξακολουθεί να υπάρχει στην ατζέντα του αντιεξορυκτικού κινήματος. Χρειάζεται, ωστόσο, να επισημάνουμε τον υπαρκτό κίνδυνο ο αντιεξορυκτικός αγώνας να σηματοδοτηθεί μονοσήμαντα σαν «αντι-κλιματικός» αγώνας. Γεγονός που μπορεί να περιορίσει τη δυναμική του, στο βαθμό που αποκρύπτει ή υποβαθμίζει τις άλλες, εξίσου σοβαρές, πτυχές της εξορυκτικής δραστηριότητας, μεταξύ των οποίων και τις τοπικές επιπτώσεις της εξόρυξης και χρήσης των ορυκτών καυσίμων.

6. Είναι φανερό ότι ένα εναλλακτικό ενεργειακό μοντέλο προϋποθέτει απαραίτητα τον κοινωνικό έλεγχο του συστήματος παραγωγής και διανομής της ενέργειας. Υποστηρίζουμε την κατοχύρωση των πηγών ενέργειας ως κοινών πόρων της ανθρωπότητας και της ενέργειας ως κοινωνικού αγαθού. Προκρίνουμε την ενίσχυση της τοπικότητας και την αποκέντρωση των δικτύων, των δραστηριοτήτων και των ανθρώπων.

7. Δεν νοείται εναλλακτική ενεργειακή πολιτική χωρίς κοινωνική δικαιοσύνη, με την έννοια της πρόσβασης για όλους και της κάλυψης των βασικών ενεργειακών αναγκών χωρίς προϋποθέσεις. Η εξάλειψη της ενεργειακής φτώχειας που αυξάνεται για ολοένα και μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού, είναι προτεραιότητα. Αυτοί που πλήρωσαν και πληρώνουν το κάθε λογής κόστος της “ανάπτυξης”, είτε πρόκειται για τους φτωχούς των αναπτυγμένων χωρών, είτε για εκείνους του παγκόσμιου Νότου, δεν μπορεί να είναι οι ίδιοι που θα πληρώσουν και το κόστος οποιασδήποτε μετάβασης.

8. Η όποια εναλλακτική πρόταση αφορά μια συνολική θεώρηση των πολιτικών για την ενέργεια, ως μέρους των γενικότερων πολιτικών για ένα ριζικό κοινωνικό –οικολογικό μετασχηματισμό. Το κατά πόσο κοινωνικά και οικολογικά κινήματα θα κατορθώσουν να εμπνεύσουν την κοινωνία και να διαμορφώσουν ένα νέο όραμα είναι το ζητούμενο και είναι μπροστά μας.

Συνέλευση Πρωτοβουλίας 16/01 19:30

Συνέλευση Πρωτοβουλίας 09/01 19:30

Η επόμενη συνέλευση της Πρωτοβουλίας θα πραγματοποιηθεί στις 9/01 ώρα 19.00  στο ΑΚΝ

ΟΧΙ ΣΤΟΝ EAST-MED ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΞΟΡΥΞΕΙΣ ΚΑΜΙΑ ΕΜΠΛΟΚΗ ΣΤΑ ΠΟΛΕΜΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ

Στις 2 Ιανουαρίου, όπως έγινε γνωστό στα τέλη Δεκέμβρη «πέφτουν υπογραφές» ανάμεσα σε Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ για τον περιβόητο πλέον αγωγό φυσικού αερίου EastMed. Οι διεργασίες έγιναν όπως συνήθως στο παρασκήνιο, απουσία κάθε ψήγματος συζήτησης στη δημόσια σφαίρα , κάτι που αποδεικνύεται και από το ότι ούτε η ώρα και το μέρος που θα λάβει χώρα η τελετή της σύναψης της συμφωνίας , είναι γνωστά. Πράγμα οξύμωρο από τη στιγμή που η συγκεκριμένη συμφωνία παρουσιάζεται από τα ΜΜΕ ως ένα «μεγαλεπήβολο έργο με τεράστια γεωπολιτική σημασία».

Πρώτον: το σχέδιο του αγωγού EastMed για τη μεταφορά φυσικού αερίου από τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο προς την ΕΕ και άλλες χώρες είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το σχέδιο των εξορύξεων υδρογονανθράκων στις ΑΟΖ της Κύπρου αλλά και στην Ελλάδα. Ουσιαστικά, χωρίς αυτές τις εξορύξεις το σχέδιο για τον αγωγό EastMed είναι απολύτως μετέωρο, γιατί πολύ απλά δε θα έχει τι να μεταφέρει. Η συγκεκριμένη συμφωνία αξιώνει να ασκήσει μεγαλύτερες πιέσεις για το προχώρημα των καταστροφικών εξορύξεων σε Ελλάδα και Κύπρο.

Δεύτερον: η συγκεκριμένη «πρωτοβουλία» έρχεται σε μία συγκυρία που ο ελληνοτουρκικός ανταγωνισμός βρίσκεται σε οριακό σημείο και στοχεύει να δημιουργήσει γεωπολιτικά οφέλη για το ελληνικό κράτος σε αυτόν μέσω της ενίσχυσης του άξονα Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ. Τα ΜΜΕ και το αστικό πολιτικό σύστημα έχουν επιδοθεί σε μία πολεμοκάπηλη προπαγάνδα, μεταφέροντας τη συζήτηση στην ανάγκη η Ελλάδα να αυξήσει τις δαπάνες για στρατιωτικούς εξοπλισμούς ώστε να είναι έτοιμη να απαντήσει και στρατιωτικά απέναντι στη γείτονα χώρα με μόνα θύματα τους λαούς των δυο χωρών για τα κέρδη εταιρειών και κρατών. Τέτοια σενάρια, τα οποία ντύνονται πάντα με την ανάγκη της «εθνικής ενότητας» για την υπεράσπιση των «εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων», είναι πολύ επικίνδυνα για την ειρήνη στην ευρύτερη περιοχή, ρίχνοντας λάδι στη φωτιά. Οι φλογεροί υπέρμαχοι της προάσπισης της «εθνικής κυριαρχίας» βέβαια δεν έχουν βρει ούτε μισή λέξη να πουν για το τσάκισμα των κοινωνικών κατακτήσεων, την παράδοση του ενός τρίτου της έκτασης της χώρας σε εγχώριες εταιρείες και διεθνείς κολοσσούς της πετρελαϊκής βιομηχανίας, την καταστροφική απειλή για το περιβάλλον. Αντίθετα, αυτά αποτελούν «εθνικούς στόχους ανάπτυξης», μία ανάπτυξη που θα 'ρθει περνώντας από πάνω μας και απειλώντας να δημιουργήσει ανεπανόρθωτες ζημιές στο περιβάλλον.

Τρίτον: είναι ενδεικτική η πολιτική ομοψυχία και η συνέχεια του κράτους ανεξαρτήτου κυβερνήσεως στην παρακάτω δήλωση του Κ. Χατζηδάκη (31/12/19): «O EastMed είναι ένα σχέδιο στο οποίο αποτυπώνεται - κατ΄εξαίρεσιν ίσως- η συνέχεια της εξωτερικής και ενεργειακής πολιτικής της χώρας. Γι΄αυτό και κάλεσα τους συναδέλφους Γιάννη Μανιάτη, Πάνο Σκουρλέτη και Γιώργο Σταθάκη να παραστούν στην μεθαυριανή τελετή για τον EastMed, καθώς συνέβαλαν κι εκείνοι από την πλευρά να γίνει αυτό το σχέδιο πράξη. Με σοβαρότητα και εθνική ενότητα μπορούμε να χτίσουμε μια ισχυρή Ελλάδα». Σε αυτή τη πολιτική συμμαχία ένα οριζόντιο κοινωνικό κίνημα ενάντια στις εξορύξεις και τον πόλεμο πρέπει να ορθώσει το ανάστημά του πριν να είναι πολύ αργά.

Τέταρτον: όλη η συζήτηση αφορά επί της ουσίας το ποιος θα έχει τον έλεγχο των ενεργειακών διόδων αλλά και τη δύναμη να οργανώσει τις εξορύξεις με τέτοιον τρόπο ώστε να διασφαλίζονται τα μεγαλύτερα δυνατά κέρδη για τους «πετρελαιάδες» και γεωπολιτικά κέρδη για τα εμπλεκόμενα κράτη . Για αυτό άλλωστε οι ΗΠΑ του Τραμπ, στηρίζουν με θέρμη αυτή τη συμφωνία. Δυστυχώς, γνωρίζουμε ότι όπου μεγαλύτερες ή μικρότερες δυνάμεις προσπαθούν να εμπλακούν με ζητήματα ελέγχου ενεργειακών πηγών, βρωμάει πόλεμο. Και ο πόλεμος θα πλήξει τους λαούς της περιοχής σε όποια χώρα και αν κατοικούν για όφελος της στρατιωτικής και εξορυκτικής βιομηχανίας.

Πέμπτον: ο EastMed όποτε και αν μπει στη φάση της υλοποίησης θα είναι αποτέλεσμα ενός πολιτικού, ενεργειακού σχεδιασμού από τα κράτη και τις εταιρείες για τις ανάγκες των εταιρειών και των κρατών. Για εμάς, θα σημαίνει την βαθύτερη και πιο επικίνδυνη εμπλοκή στους ανταγωνισμούς των από πάνω. Χρειάζεται η κοινωνία να τοποθετηθεί και να σχεδιάσει ενεργειακή πολιτική για τις δικές της ανάγκες. Το διήμερο 18-19 Γενάρη στη Νομική θα γίνει η πανελλαδική συνάντηση για τα ζητήματα ενέργειας όπου τα κινήματα θα συζητήσουν με στόχο την παραγωγή ενός ενιαίου, κοινού λόγου για τους ενεργειακούς σχεδιασμούς. Σας καλούμε να συμμετέχετε και να παλέψουμε μαζί για να επικρατήσουν επιτέλους οι ανάγκες και επιθυμίες της κοινωνίας και όχι αυτές των ενεργειακών κολοσσών.

Πρωτοβουλία Αθήνας Ενάντια στις Εξορύξεις Υδρογονανθράκων